Burengerucht: luid niezend…

Niezen: een ontploffing van formaat in je bovenste luchtwegen met als doel het reinigen van die adembanen. Kan gepaard gaan met vochtdeeltjes, maar ook met een denderend geluid. Vaak zo onverwacht dat het niet vooraf aan te kondigen is en daarom makkelijk slachtoffers maakt in de directe omgeving van de niezer: je loopt de kans je lam te schrikken.

Zo kan het ook gaan in eigen tuin. Achter de struiken op een onzichtbaar terras vertoeft een hobbyniezer. Een zeer geoefend persoon van het mannelijk geslacht; belangrijk aspect voor de geproduceerde decibellen. Twee zaken spelen een rol bij het hier beschreven burengerucht. Te beginnen met de kwantiteit van het genies. Daarvan kan men met een gerust hart stellen dat eens per vijf minuten moeiteloos wordt gehaald. De ontploffingen en de daaropvolgende hoorbare opluchtingen in neus en keel moeten dodelijk vermoeiend zijn. En: hoewel de niezer zo vaak van zich laat horen is er bij de ontvanger toch nog steeds geen sprake van de macht der gewoonte: of het moet de schrik zijn, want die zit er goed in. Regelmatig volgen op een nies van de overkant de vele schrikgeluiden die een geschrokkene voortbrengt van “haaoow’ en brekend aardewerk tot en met een stevige (inwendige) vloek, gericht aan het adres van de niezer wel te verstaan.

Een tweede aspect is het volume van de nies. Die van het schoonmaken zelf is ronduit indrukwekkend, maar die van de aanloop zo mogelijk nog meer. De niezer voelt iets aankomen en begint een geluid te produceren dat het midden houdt tussen een verkouden ezel en de gelukskreten die de eerste man op de maan moet hebben uitgestoten. En dat op volle kracht. Daarop volgt de nies zelf, onmiddellijk gevolgd door de, ook alweer luidruchtige, opluchting die de niezer ervaart, in de vorm van een donderende, diepe zucht. Waarschijnlijk zuigt hij hierbij zoveel vuilnis zijn neusgaten in, dat het binnen 5 minuten allemaal opnieuw moet worden gereinigd met het systeem dat moeder natuur daarvoor bedacht: de niesbui.

Maar ook in de herfst en de winter, met gesloten deuren en ramen is het onmogelijk de niesgeluiden definitief voor een half jaar buiten te sluiten. Het hoge baritongeluid dringt met de regelmaat van de klok binnen, zodat onmiddellijk duidelijk is dat de grote niezer zijn huiskamer verliet en nu op zijn terras verblijft. Misschien wel weggestuurd door een hevig geschrokken en tijdelijk agressieve levenspartner: donder op jij! Wie weet welk levensleed achter deze struiken in de verte schuil gaat. In het koude seizoen stemt het ons tot medelijden, in het warme anderszins.

Ooit zag ik Marcus Aurelius, uit brons gegoten, zittend op zijn paard in Rome voor de Capitolijnse musea, verschrikt omkijken. Langs liep een actieve niezer die het met gemak op kan nemen tegen de hier al eerder beschreven terrasniezer. Een waardige nieuwe Olympische sport. ©