Tsjernobyl, 30 jaar later

Een uniek fotoboek over de gevolgen van de nucleaire ramp van Tsjernobyl Silent witnesses Three decades after Chernobyl’s nuclear disaster van Hans Wolkers en Daan Kloeg, wetenschappers en fotografen. Zij bezochten de ‘death zone’ rondom de ontplofte kerncentrale van Tsjernobyl. Ze spraken met onderzoekers, ooggetuigen en slachtoffers van de ramp en brachten het getroffen gebied in beeld. Het resultaat: een uniek journalistiek fotodocument dat een indringend beeld geeft van de gevolgen van de ramp, nu bijna 30 jaar later.

Ramp
Midden in de nacht van 26 april 1986 ontplofte reactor nummer 4 van Tsjernobyls kerncentrale. Grote hoeveelheden radioactief materiaal kwamen in de atmosfeer terecht en verontreinigden grote delen van West- en Midden-Europa. In een straal van 30 kilometer rondom de reactor was de radioactiviteit zo hoog, dat de Russische overheid steden en dorpen moest evacueren. Honderdduizenden mensen verloren al hun bezittingen, werden ziek of stierven.

Slachtoffers
Een bezoek aan het ontvolkte gebied rond Tsjernobyl is een schokkende ervaring. Na 30 jaar is het gebied nog steeds verlaten en domineren spookdorpen met ingestorte huizen het gebied. Persoonlijke bezittingen maken het levensecht als stille getuigen van een drama dat nog steeds voortduurt. De geigerteller laat rondom de kerncentrale torenhoge waarden zien en radioactieve modder kleeft als een giftig monster onder je schoenen. Tot op de dag van vandaag veroorzaakt de straling nog steeds nieuwe slachtoffers, vooral kinderen. “Vreemd genoeg heeft deze plek ook een bijna serene schoonheid.” zegt prijswinnend fotograaf en auteur Hans Wolkers. “Oude huizen met afbladderende verf, lege flessen waar stralen zonlicht speels doorheen dansen, en natuur die stap voor stap de verlaten steden weer claimt.”

Moederland
Kort na de ramp keerde een handjevol mensen terug naar hun verontreinigde huizen. Deze ‘self-settlers’ wilden per se terug naar hun moederland en namen het risico van radioactiviteit op de koop toe. Zoals de 83-jarige babushka Anna, zij leeft een sober bestaan op haar kleine stukje land. Ze inspireerde Kloeg en Wolkers de gevolgen van de grootste kernramp uit de geschiedenis te documenteren. “Met de verkoop van dit boek willen we niet alleen de gevolgen van deze ramp laten zien, maar ook de self-settlers helpen” zegt Kloeg. “We hebben ieders hulp nodig om dit tot een succes te maken, dus we hopen dat mensen het boek gaan bestellen.”

Van ieder verkocht boek gaat €2,50 en $3.00 naar de self-settlers.